بادبند ساختمان چیست و چه کاربردی دارد؟

بادبند یا Windbreak در واقع سازه ای است که با قرار دادن آن در مکان مناسب میتواند نفوذ باد را به داخل محدود کند و باعث کاهش فشار ناشی از باد بر ساختمان شود. بادبندها معمولاً از چوب ، فلز ، یا سنگ ساخته می شوند و در کنار ساختمان نصب می شوند. بادبندها ممکن است به صورت عمودی یا افقی نصب شوند و ضخامت قابل توجهی دارند.

ساز و کار بادبند ها به چه صورت است؟

سازه های بادبند که ممکن است درخور کرانه باد بسیار زیادی قرار گرفته باشند ،  در دو نوع قرارداده شده از نظر بهینگی و مقاومت تفاوت هایی را دارند:

بادبند افقی:

بادبندهای افقی مرکب از تعدادی پدال هستند که به صورت افقی و یا مورب در نقطه های مختلف در ارتفاعات مختلف با نزدیکی مناسب به سطح گسترش دارند و به دو سر سوزن متصل هستند. سرعت جریان هوا که وارد این بادبند می شود ، برای شکست آموزش کافی ندارد و عبور بین سر پدال های بادبند فشار کمتری ایجاد می کند و مانع از ورود باد سریعتر به داخل ساختمان می شود. این ساختار شامل فضای خالی نمی شود و حفاظت از چند پلان ساختمان در نظر گرفته شده است.

بادبند عمودی:

این نوع بادبندها بیشتر برای طراحی ساختمان های پر طرفدار هستند. بادبندهای عمودی با کاهش فشار ناشی از باد در بخش های ارتفاعی متفاوت در مقابل چندین استوانه بالشتکی سطح طرف را محافظت می کنند. باد بیشتر به سمت چندین استوانه ای یا بالشتک بیشتری سیلی می شود ، بمنظور اصلاح خطر وارد آمدن واردات هوا به داخل فضای داخلی ساختمان ، یک استوانه بالشتکی برای تنظیم باد بر روی یک بستر ثابت استفاده می شود ، که باد بخشی از سرعت آن به حداقل ممکن می رسد.

 انواع بادبند ساختمان:

 - بادبند سنگی: این نوع بادبند به صورت افقی یا عمودی هستند و معمولا از سنگ ساخته شده اند. پرکاربردترین نوع آنها برای ساختمان های بازار و هتل ها می باشد.

 - بادبند چوبی: این نوع بادبند از چوب ساخته شده و معمولا در محیط هایی که هوا خشک است و باد زمینی و بومی می باشد استفاده می شود.

 - بادبند فلزی: برای ساخت این نوع بادبند از فلز استفاده می شود. آنها در برابر رطوبت و خستگی بیشتری مقاوم هستند و برای ساختمان های بلند و جاده های پل استفاده می شوند.

اهمیت وجود بادبند در ساختمان

- کاهش فشار باد: یکی از فواید بزرگ بادبندها این است که باد وارده به داخل ساختمان را کاهش می دهد و باعث کاهش فشار باد بر روی ساختمان می شود. این کاهش فشار می تواند به کاهش تنش های درونی ساختمان، کاهش حساسیت ساختمان در برابر لرزش و حفاظت از شیشه های ساختمان کمک کند.

- حفاظت از افراد و اشیاء: بادبندها می توانند کمک کنند که افراد و اشیاء در معرض باد نباشند؛ بنابراین احتمال بروز آسیب بدنی به اشخاص و دیگر موارد، به طور چشمگیری کاهش می یابد.

- کاهش هزینه های ساختمانی: نصب بادبند منجر به کاهش انرژی مصرفی قطعات مکانیکی ساختمان می شود و کارایی آنها را افزایش می دهد. کاهش مصرف انرژی برای سیستم گرمایش و سرمایش ساختمان همچنین می تواند همچنین در جهت کاهش هزینه های ساختمان کمک کند.

- کاهش صدای باد: برخی از ساختمان ها به صورت طبیعی به صدای باد در معرض هستند. نصب بادبند می تواند به کاهش صدای باد درون ساختمان کمک کند و باعث تسکین افراد در داخل ساختمان شود.

- ساختمان های بلند: برای ساختمان های بلند مانند برج های بلند و پل ها بدلیل بالا بودن و مواجه شدن با باد قوی بادبندها باعث می شود که تنش های داخلی واجد شرایط در ساختمان کاهش پیدا کنند.

آیا بادبند در تمام ساختمان ‌ها استفاده می ‌شود؟

بله، در بسیاری از ساختمان‌ ها، بادبند به عنوان یکی از عناصر اصلی سیستم سازه‌ای استفاده می‌ شود. اما استفاده از بادبند به عوامل مختلفی مانند ارتفاع ساختمان، موقعیت آن، محیط زیستی و شرایط آب و هوایی وابسته است. در ساختمان ‌هایی که در مناطق با باد شدید قرار دارند، بادبند به عنوان یکی از عوامل اصلی برای کاهش نیروی جانبی باد و بهبود پایداری ساختمان بکار می‌رود. اما در ساختمان‌ های کم ارتفاع و در مناطقی با شرایط آب و هوایی ملایم، ممکن است بادبند لازم نباشد. بنابراین، استفاده از بادبند در ساختمان به شرایط خاص آن بستگی دارد و در برخی موارد، از آن صرف نظر می‌ شود.

نتیجه گیری:

به طور کلی، بادبند یک سازه بسیار موثر برای کاهش اثرات جانبی ناشی از نفوذ باد در ساختمان است. همچنین می تواند کمک کند تا ساختمان ها در برابر وقایع خطرناک مانند زمین لرزه ، طوفان و تورم با تلاش بیشتری مقاومت کنند. سیستم مهاربندی عرضی، بارهای جانبی را از روی هر یک از قاب‌ها (تیر و ستون) به مهارها منتقل و پراکنده می‌کنند. همین عملکرد به ظاهر ساده، می‌تواند ساختمان را به حدی در برابر زلزله پشتیانی کند که نه تنها تلفات انسانی در کار نباشد، بلکه سازه از فروپاشی کامل نیز دور شود. اهمیت وجود بادبندها در طراحی ساختمان‌های فولادی در کشورهایی همانند ایران (به دلیل زلزله خیز بودن)، به قدری مهم است که ساز و کار تصمیم گیری در صنعت ساختمان باید نهایت دقت و هوشیاری را به خرج دهند.