اجرت المثل املاک چیست و جزئیات دریافت و پرداخت آن

اجرت المثل املاک، مبلغی است که به عنوان عوض منافع یک ملک به مالک آن تعلق می گیرد. این مبلغ در صورتی تعیین می شود که شخصی بدون اجازه مالک، از ملک او استفاده کند. در این صورت، مالک می تواند با طرح دعوی در دادگاه، اجرت المثل ایام تصرف را از متصرف مطالبه کند. "هرگاه کسی بدون اذن مالک، مال غیرمنقول دیگری را مورد استفاده قرار دهد، باید اجرت المثل آن را به مالک بدهد." بنابراین، برای اینکه کسی مستحق دریافت اجرت المثل املاک باشد، باید شرایط زیر را داشته باشد:

1. ملک باید غیرمنقول باشد.
2. متصرف باید بدون اذن مالک، از ملک استفاده کند.
3. متصرف باید از ملک منتفع شده باشد.
اجرت المثل املاک بر اساس عوامل مختلفی تعیین می شود، از جمله موقعیت ملک، نوع ملک، وضعیت ملک و میزان استفاده از ملک در صورتی که بین مالک و متصرف توافقی در مورد میزان اجرت المثل وجود نداشته باشد، دادگاه با توجه به عوامل فوق، اجرت المثل را تعیین می کند.

موارد منجر به مطالبه اجرت المثل املاک:

1. تصرف عدوانی
2. ممانعت از حق
3. مزاحمت
4. تصرف ملک مشاع بدون اذن سایر شرکا
5. استفاده از ملک در صورتی که قرارداد اجاره منقضی شده باشد برای مطالبه اجرت المثل املاک، مالک باید دادخواستی به دادگاه ارائه دهد. این دادخواست باید حاوی اطلاعات  همچون مشخصات مالک و متصرف، مشخصات ملک و دلایل و مستندات مطالبه اجرت المثل باشد و پس از ثبت دادخواست، دادگاه جلسه رسیدگی برگزار می کند و پس از استماع اظهارات طرفین، حکم مقتضی را صادر می کند. در صورتی که دادگاه حکم به پرداخت اجرت المثل دهد، متصرف باید مبلغ محکوم به را ظرف مهلت مقرر در حکم، به مالک پرداخت کند. در صورت عدم پرداخت، مالک می تواند با طرح دعوای اجرایی، حکم دادگاه را اجرا کند.

نحوه دریافت اجرت المثل املاک

برای دریافت اجرت المثل املاک، مالک باید مراحل زیر را طی کند:

1. تهیه دادخواست: مالک باید دادخواستی به دادگاه ارائه دهد. این دادخواست باید حاوی اطلاعاتی مثل مشخصات مالک و متصرف، مشخصات ملک، دلایل و مستندات مطالبه اجرت المثل، ارائه مدارک باشد همچنین مالک باید مدارکی را که نشان می دهد ملک متعلق به او است و متصرف بدون اجازه او از ملک استفاده کرده است، به دادگاه ارائه دهد. این مدارک می تواند شامل سند مالکیت، شهادت شهود، و سایر مدارک باشد و پس از ثبت دادخواست، دادگاه جلسه رسیدگی برگزار می کند و پس از استماع اظهارات طرفین، حکم مقتضی را صادر می کند. در صورتی که دادگاه حکم به پرداخت اجرت المثل دهد، متصرف باید مبلغ محکوم به را ظرف مهلت مقرر در حکم، به مالک پرداخت کند. در صورت عدم پرداخت، مالک می تواند با طرح دعوای اجرایی، حکم دادگاه را اجرا کند.

پرداخت اجرت المثل املاک

اگر متصرف ملکی بدون اجازه مالک از آن استفاده کند، باید اجرت المثل آن را به مالک بپردازد. نحوه پرداخت اجرت المثل املاک به شرح زیر است:

توافق با مالک: در صورتی که متصرف و مالک با یکدیگر توافق کنند، می توانند در مورد میزان اجرت المثل و نحوه پرداخت آن توافق کنند. این توافق می تواند به صورت کتبی یا شفاهی باشد.

حکم دادگاه: در صورتی که بین متصرف و مالک توافقی وجود نداشته باشد، میزان اجرت المثل توسط دادگاه تعیین می شود. دادگاه برای تعیین میزان اجرت المثل، عوامل مختلفی را در نظر می گیرد، از جمله: موقعیت ملک، نوع ملک، وضعیت ملک، میزان استفاده از ملک، اجرای حکم دادگاه در صورتی که دادگاه حکم به پرداخت اجرت المثل دهد، متصرف باید مبلغ محکوم به را ظرف مهلت مقرر در حکم، به مالک پرداخت کند. در صورت عدم پرداخت، مالک می تواند با طرح دعوای اجرایی، حکم دادگاه را اجرا کند. در صورتی که سوال یا ابهامی در مورد اجرت المثل املاک دارید، می توانید با یک وکیل متخصص مشورت کنید.

اجرت المثل ایام تصرف از چه زمانی شروع میشود؟

اگر بین طرفین هیچ قراردادی وجود نداشته باشد، زمان شروع اجرت المثل از لحظه‌ای است که فرد شروع به استفاده غیرمجاز از ملک یا مال می‌ کند. مدت اجرت المثل تا زمانی ادامه خواهد داشت که فرد به مالک یا متصرف قانونی آن ملک یا مال بازگردد. در صورت وجود قراردادی مانند قرارداد صلح یا قرارداد اجاره، تا زمانی که قرارداد پابرجا باشد، اجرت المثل به مالک تعلق نمی‌ گیرد. اما در صورتی که پس از پایان قرارداد فرد همچنان استفاده غیرمجاز از ملک یا مال کند، ملزم به پرداخت اجرت المثل می‌باشد و باید از زمان پایان قرارداد اقدام به پرداخت آن نماید. به طور کلی، مدت زمان اجرت المثل از لحظه استفاده غیرمجاز از ملک یا مال آغاز می‌شود و تا زمانی ادامه خواهد داشت که ملک یا مال به مالک یا متصرف قانونی آن بازگردد. در صورت وجود قرارداد، اجرت المثل تا زمانی که قرارداد پابرجا باشد، معمولاً معتبر نخواهد بود. اما پس از پایان قرارداد، اگر فرد همچنان استفاده غیرمجاز از ملک یا مال می‌کند، می‌تواند ملزم به پرداخت اجرت المثل باشد.