تصرف عدوانی چیست؟

همراهان عزیز ملک فوری درود بر شما. با یکی دیگر از مطالب پیرامون مسائل املاک با شما هستیم . قصد داریم در این مطلب پیرامون مسئله تصرف عدوانی ، تعاریف ، انواع و جرم شناسی آن سخن بگوییم با ما تا پایان همراه باشید امید که این مطلب برای شما عزیزان سودمند مفید باشد. 
طبق قانون هر شی چه منقول یا غیر منقول که تحت تصرف و استیلاء یک شخص قرار دارد نشان دهنده این می باشد که آن شی از آن شخص مورد نظر است. و اگر کسی مدعی مالکیت ان شی باشد باید اقامه دعوی نموده و با ارائه ادله اثبات کند تا مرجع قضایی حکم به نفع او نماید و او را مالک حقیقی بشناسد. 

تصرف عدوانی چیست؟ 

طبق قانون استیلاء و سلطه فرد بر شی مالکیت فرد را ثابت می کند مگر اینکه خلاف آن با ادله ثابت گردد. یعنی یکی از نشانه های اولیه مالکیت تصرف ملک است. و هیچ کس حق ندارد مالی را که در تصرف و اختیار شخص دیگری است به نحو ستم و زور تصرف کند و در اختیار بگیرد. مگر اینکه به حکم قانون این کار انجام گیرد. در غیر اینصورت او غاصب محسوب می شود و به عنوان متصرف عدوان تحت پیگرد قرار میگیرد. پس با این توضیح در میابیم که تصرف عدوانی تصرف و در اختیار گرفتن مال شخصی دیگر است به نحو عدوان و ستم و غیر قانونی . 

تصرف عدوانی از نظر حقوق مدنی:

طبق آئین دادرسی مدنی تصرف شخص در مال چه مستقیم یا بالمباشره و یا با واسطه اعم از وکیل قیم و ... تصرف عدوانی بوده و از طرفی اگر احیانا هر گونه حقوق مالک حقیقی مورد مزاحمت و ممانعت قرار گیرد دستگاه قضایی و ضابطان سریعا با آن برخورد قانونی را لحاظ می نمایند

تصرف عدوانی به دو دسته عمده تقسیم می گردد:

1. تصرف عدوانی کیفری
2. تصرف عدوانی حقوقی 

دعوای تصرف عدوانی حقوقی:

در ماده 158 قانون دادرسی مدنی به این تصرف اشاره گردیده است. اگر شخصی بدون رضایت شخص اول (مالک اصلی مال) ، اموال غیر منقول او را متصرف شود و از آن بهره برداری کند و شخص اول از قانون گذار درخواست کند که مال تصرف شده را به او بازگرداند تا بتواند از ان استفاده کند تصرف عدوانی حقوقی اتفاق افتاده است. در این نوع تصرف اموال مورد تصرف باید از نوع غیر منقول باشد که شامل زمین ، خانه و املاک می شود.

تصرف عدوانی ملک مشاع:

طبق ماده 167 قانون دادرسی مدنی اگر دو یا چند نفر در ملک مشاعی شریک باشند و به مرور زمان در مورد نحوه استفاده از زمین برای همدیگر مزاحمت یا ممانعتی فراهم نمایند دعوای تصرف عدوانی شکل گرفته و باید رسیدگی شود. البته قانون گذار شرط تصرف عدوانی ملک مشترک را پیش بینی کرده و در نهایت حکم می شود که تصرف عدوانی ملک مشاع برطرف شود. 

برای دعوای تصرف عدوانی می توان وکیل اختیار کرد و لازم است مدارکی چون سند مالکیت ملک ، مدارک مبنی بر سابقه مالکیت و کارت ملی را ارائه کرد.

از منظر کیفری نیز موضوع تصرف عدوانی در قانون مجازات اسلامی جرم انگاری شده است. طبق قانون هرگونه تصرف غیر قانونی مزاحمت یا ممانعت از حق جرم تلقی شده و دادگاه موظف است به حسب مورد رفع تصرف یا مزاحمت یا ممانعت از حق و اعاده وضع به حال سابق نماید.