جُعاله چیست

امروز قرار است را جع به جعاله صحبت کنیم عناوینی که قرا است راجع به آن ها صحبت کنیم به شرح زیر می باشد

جعاله چیست و شرایط جعاله
اقسام جعاله در معاملات
نکاتی در انعقاد جعاله
عقد قرارداد جعاله
ارکان جعاله چیست

جعاله چیست و چه شرایطی را دارا می باشد؟

در این مقاله قصد داریم شما عزیزان را با یکی از موضوعات و عناوین معامله آشنا نماییم.  در ابتدا میخواهیم مفهوم جعاله بطور واضح تر توضیح دهیم. در لغت نامه جعاله به مزدی گفته میشود که در مقابل انجام کاری به فردی داده شدر فقه اسلام نیز جعاله تعابیر و جایگاه عملی دارد و اینگونه تعریف میشود که جعاله صیغه ای است که ثمره آن به دست آوردن منفعتی در برابر عوض است. باید دقت کرد که ممکن است در جعاله کارمزد کار از قبل معلوم نشود . این از نظر قانونی بدون مانع است. در جعاله افراد ملزم به پرداخت مزد می شوند اما مقدار مزد را می توانند از پیش معبن نکنند.  جعاله در واقع نوعی سفارش کار محسوب میشود. در قانون مدنی کشور ما نیز به این مطلب پرداخته شده است و لذا در ماده 561 قانون مدنی آمده است که: جعاله عبارت است از التزام شخصی به ادای اجرت معلوم  در مقابل علمی، اعم از این که طرف معین باشد و یا غیر معین. پس جعاله یک عمل قانونی و شرعی محسوب میشود. و کاملا قابل انجام و پیگیری است. همچنین علاوه بر اجرت ، در آن معلوم بودن تفصیلی کار لازم نیست و موضوع التزام می تواند مجهول باشد. نکته مهم در قرارداد جعاله این است که به موجب قرارداد جعاله مابین دو شخص کاری که به ازای آن مزد می بایست انجام شود باید کاملا عقلانی و شرعی باشدو هیچ شبهه ای برآن مترتب نگردد. و در غیر این صورت قرار داد جعاله باطل خواهد بود

اقسام جعاله

اکنون میخوایم اقسام جعاله را معرفی نماییم:
جعاله خاص: 
در جعاله خاص مخاطبین قرارداد ممکن است یک نفر و یا چند نفر باشند. و ایجاب قراداد برای شخص معین می باشد. همانند اینکه بخواهیم به فرزند خود بگوییم اگر دانش آموز ممتاز شوی فلان مبلغ را به تو خواهم داد. 
جعاله عام:
در جعاله عام مهم این است که فرد مزد دهنده به هدف خود برسد و اینکه آیا چه کسی و یا چه کسانی این فعل را انجام دهند برای او مهم و ملاک نمی باشد. به عنوان مثال فردی که یک شئ ارزشمندی را گم کرده باشد برای پیدا کردن آن مبلغی را تعیین میکند و می گوید هرکس وسیله گم شده من را پیدا کرد به او جایزه و پاداشی خواهم داد. و برایش اصلا مهم نیست که چه کسی و یا کسانی بخواهند آن را بیابند. قرارداد جعاله از جمله عقود معین می باشدو جاعل با خواندن صیغه ای خود را ملزم می‌کند که در صورت انجام شدن کاری مشخص برای او از سوی دیگری، این شخص مستحق مزد و عوض باشد.

 نکات مهم برای انعقاد عقد جعاله:

همانطور که گفته شد، با توجه به اینکه جعاله یک امر حقوقی است قطعا دارای شروط و قیودی هم می باشد. در جعاله عام یکی از قیود جعاله این است که اگر شخص جاعل کاری را واگذار نمود، بطور مثال در زمان پیدا شدن گمشده خود، پاداشی را برای شخص پیداکننده درنظر گرفت، اولین کسی که آن را پیدا نمود مستحق دریافت پاداش می باشد. مورد دیگر اینکه چون قرار براین است که عقد قرارداد جعاله برای مسایل و موارد مشروع و قانونی و عقلانی صورت گیرد و اگر قرار باشد شخصی درمقابل عملی که جرم محسوب میشود مزدی بپردازد از همان ابتدای امر ، قرارداد باطل می شود. و از نگاه شرعی دادن و نیز دریافت آن مزد حرام و غیرشرعی می باشد.  مورد دیگر اینکه از آنجایی که جعاله یک امر جایز محسوب می شود. در قرارداد جعاله هر یک از طرفین قرارداد تا زمانی که هنوز اون فعل و عمل به انجام نرسیده است می توانند آن قرارداد را باطل اعلام کنند و به هم بزنند . این امر در ماده 565 قانون مدنی نیز به عنوان یک امر حقوقی آمده است. اما زمانی که آن کار به درستی انجام شد باید قرارداد به اتمام برسد و مزد داده و دریافت شود. یعنی باید دقت داشت که زمانی که جاعل در وسط کار و یا در حین انجام کار به کارگر مراجعه کرده و اعلام و اقوام به فسخ قرارداد کند باید اجرت المثل یعنی دستمزد کار انجام شده را به کارگر و یاکارگران بپردازد. چون ممکن است فسخ قرارداد جاعل به عامل لطمه و ضرر وارد نماید

عقد قرارداد جعاله در املاک

یکی از قراردادهای بسیار مهم در دنیای امروز عقد قرارداد جعاله املاک می باشد. امروزه با توجه به وضعیت املاک در کشور و نیاز پیوسته مردم به اجاره یا خریداری خانه و زمین، حجم قابل توجهی از مراجعه به مشاوران املاک را شاهد هستیم. حال به یکی از انواع قرارداد جعاله یعنی قرارداد جعاله املاک می پردازیم، امروز با تغییر و تنوع انواع سرمایه گذاری ها افراد زیادی برای خرید املاک به مشاورین املاک مراجعه می نمایند. مشاوران املاک با توجه به تخصص و تعهدی که در امر مشاوره خرید و فروش املاک دارند، سعی می نمایند تا اطلاعات مکفی و مفیدی را در اختیار خریداران قرار دهند. و در این میان مبالغی را به عنوان حق الزحمه مشاوره خود دریافت می نمایند. لذا اگر بطور دقیق به عقد قرارداد جعاله املاک نگاه کنیم با توجه به ماده 561 قانون مدنی عبارت است از «انجام دادن عملی سفارش شده توسط شخص دیگر و دریافت حق الزحمه یا کمیسیون پس از به اتمام رساندن کار. در نتیجه، طبق ماده567 قانون مدنی، مشاور املاک یا سایر افرادی که طرف متن قرارداد جعاله املاک قرار می‌گیرند، با خریداری خانه، زمین، ویلا و… حق الزحمه‌ای را دریافت می نمایند. و این قرارداد ها باید کاملا قانونی ، رسمی، و بدون هرگونه سوء استفاده و یا کذب صورت پذیرد تا شکل موجه و قانونی به خود گیرد
 

در ادامه نکات مهم حاکم بر فرم قرارداد جعاله مشاور املاک را بررسی می‌ کنیم و وظایف و تعهدات هریک از طرفین قرارداد مربوطه را مورد اشاره قرار می‌دهیم. در بسیاری از اوقات در کوچه‌ها یا خیابان ‌ها مشاهده می‌کنیم که مردم برای پیدا شدن اشیاء گمشده خود، آگهی‌هایی را تنظیم می‌کنند. آن‌ها برای پیدا شدن اشیاء خود توسط سایر افراد، حاضرند پاداش یا مژدگانی نیز به ایشان پرداخت کنند. همین انجام دادن کار و دریافت پاداش از شخص درخواست کننده، ماهیت جعاله و تنظیم قراردادهای مربوط به آن مانند قرارداد جعاله املاک را نشان می‌دهد. در نمونه قرارداد جعاله املاک نیز شما از یک متخصص یا مشاور املاک درخواست می‌کنید که خانه‌ای را با توجه به دستورات و خواسته‌های شما خریداری کند. این خرید با توجه به اینکه توسط یک متخصص انجام می‌شود و این متخصص دارای مهارت‌هایی همچون ارتباط موثر، فن بیان، تجربه در خرید و فروش ملک و… است می‌تواند برای شما کم‌ ترین دردسر و دغدغه را به همراه داشته باشد. در قرار داد جعاله املاک چه نکاتی را باید بعنوان مقررات در نظر داشت؟ ارکان این دسته از قراردادها با توجه به ماده 562 قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران تعیین می‌شوند

مهم‌ ترین ارکان قرارداد جعاله:

جاعل چیست؟

 شخصی که انجام کاری را از شخص دیگر درخواست می‌کند، جاعل گفته می‌شود. در اینجا مشتری با پرداخت حق الزحمه، مشاور املاک یا متخصص در زمینه ملک را برای خریداری ملک مورد نظر خود، مامور می‌کند.

عامل چیست؟

عامل به شخصی گفته می‌شود که درخواست جاعل را به انجام می‌رساند و پس از اتمام کار از جاعل، حق الزحمه یا جُعل دریافت می‌کند. در متن قرارداد جعاله مشاور املاک ، مشاور املاک یا شخصی که به صورت تخصصی در حیطه خرید و فروش املاک مشغول به کار است به عنوان عامل در نظر گرفته می‌شود.

جُعل چیست؟

حق الزحمه‌ای که پس از انجام اقدامات درخواست شده از سوی جاعل، مطابق ماده 567 قانون مدنی به عامل پرداخت می‌شود. توصیه میشود نباید در عقد و قرارداد جعاله بدون اطلاع وارد و حتما می بایست از مشاورین حقوقی در این زمین مشورت گرفت