وکالت بلاعزل و انواع آن

وکالت بلاعزل چیست؟
وکالت به معنای واگذار نمودن و تقویض یک سری از امور قید شده به شخصی دیگر است. یعنی طبق ماده 656 قانون مدنی به عقد و قراردادی که بموجب آن شخص دیگری از طرف یک نفر نائب و صاحب اختیار قرار می گیرد.
اما وکالت بلاعزل یکی از شاخه ها و جنبه های تعریق شده در وکالت است که تمایزاتی را نیز شامل می شود. وکالت بلاعزل به وکالتی گفته می شود که موکل در آن حق برداشتن عزل را نداشته و علاوه بر آن حق انجام مورد وکالت را نیز نخواهد داشت. نکته مهم در انجام وکالت بلاعزل هدف و دلیل طرفین از انجام و بستن چنین عقدی است. یکی از این اهداف می تواند برقرار نمودن یک رابطه پایدار و مستحکم بین وکیل و موکل باشد.

فهرست مطالب:
1. انواع وکالت بلاعزل
2. شرایط وکالت بلاعزل در خرید و فروش ملک 
3. مواردی که در وکالت بلاعزل باید رعایت کنید
4. وکالت بلاعزل به معنای فروش ملک است؟

انواع وکالت بلاعزل

وکالت زمانی است که یک پرونده به بخش‌هایی تقسیم می‌شود و شما برای بخش‌هایی که به شما کمک می‌کنند به وکیل هزینه پرداخت می‌کنید. وکیل و موکل قراردادی را امضا می‌کنند که نشان می‌دهد وکیل چه کمکی برای این پرونده دارد. این روش ممکن است ارزانتر از نمایندگی کامل باشد و مسئولیت رسیدگی به پرونده را بر عهده مشتری می گذارد.
وکالت بلاعزل به دو نوع عام و خاص تقسیم می شود:
* وکالت عام: در این نوع وکالت شخص موکل به وکیل خود در تمامی امور وکالت می دهد و لذا وکیل این حق را دارد تا در تمامی امور زندگی موکل خود نقش و حق انتخاب داشته باشد. این نوع وکالت تا زمان حیات و زنده بودن فرد موکل همچنان پابرجاست و عزلی در آن صورت نمی گیرد.
* وکالت بلاعزل از نوع خاص: در این نوع وکالت وکیل تنها حق دارد در امور شخصی موکل خود دخالت و اظهار نظر نماید. در واقع موکل به وکیل خود حق محدود می دهد. بطور مثال به فرد وکیل این وکالت را می دهد تا در انتخاب یک باب خانه و حتی مکان و موقعیت جغرافیایی آن دخالت نماید.

شرایط وکالت بلاعزل در خرید و فروش ملک

این نوع وکالت کاملا پایدار بوده و امکان فسخ ندارد. فروش ملک در یک وکالت بلاعزل یک نوع عقد قرارداد است که تنها در زمان زنده بودن و سلامت فرد موکل قابلیت اجرا دارد و در زمان فوت و یا جنون هر کدام از دو طرف معاهده یعنی هم وکیل و هم فرد موکل کاملا از بین می برد و وجهه قانونی ندارد. لذا نمی توان توسط این وکالت مالکیت خود را ثابت نمود.
نکته مهم اینجاست که مطابق ماده 679 قانون مدنی موکل این اختیار را دارد که هر زمان که صلاح دید موکل خود را برکنار و عزل نماید مگر اینکه در معاهده و قرارداد بین آنها ذکر شده باشد که موکل حق برکناری و عزل وکیل خود را ندارد. گاه ممکن است وکالت بلاعزل در خرید و فروشش ملک باسود جویی مواجه گردد. زمانی که عقد و قرارداد وکالت منعقد می گردد اگر این قرارداد از نوع بلاعزل باشد، آنگاه شخص موکل می تواند شخصا تمامی امور معامله را انجام دهد و لذا با این کار خود وکالت را باطل می نماید.

یکی دیگر از انواع وکالت ها، سند وکالتی است که میتوانید آن را در صفحه " همه چیز در مورد سند وکالتی " در سایت ملک فوری مطالعه کنید.

مواردی که در وکالت بلاعزل باید رعایت کنید

وکالت بلاعزل صرفا به منزله نمایندگی از طرف موکل به وکیل در انجام مورد وکالت دارد؛ و به منزله انتقال مورد وکالت نیست و هیچ کس نمی تواند با وکالت بلاعزل ادعای مالکیت کند مگر اینکه طبق عقودی مثل بیع یا صلح یا هبه به آن منتقل شده باشد یا اینکه اوضاع و احوال به نوعی باشد که نیت طرفین انتقال قطعی توصیف شود مثل اینکه وکیل به موکل مبلغی تحت عنوان ثمن یا عوض پرداخت نموده باشد.
افراد در خرید و فروش اموال خود باید حتما در قالب عقد بیع معامله انجام دهند و مالکیت خود را ایجاد نمایند؛ چرا که اگر کسی به صورت وکالتی معامله نماید بدون اینکه عقد بیع تنظیم کرده باشند؛ و آنگاه مثلا موکل بمیرد در این صورت همان طور که گفته شد وکالت از بین می رود و ظاهرا دیگر وکیل با این وکالت نمی تواند مالکیت خود را اثبات نماید.

وکالت بلاعزل به معنای فروش ملک است؟

اکنون سوالی مطرح است که آیا وکیل با داشتن وکالت بلاعزل اجازه فروش ملک موکل خود را دارد یا خیر؟ یعنی اگر مورد وکالت فروش یک باب خانه باشد؛ موکل با اینکه حق عزل وکیل را از خود سلب کرده، می تواند خود اقدام به فروش نماید یا نه؟در پاسخ باید گفت که وکالت بلاعزل با انجام مورد وکالت دو مقوله مجزا و جداگانه است و انجام مورد وکالت در وکالت بلاعزل توسط خود موکل منع قانونی ندارد و موکل می تواند همان کاری را که به دیگری وکالت داده خودش آن را انجام دهد و در این صورت عقد وکالت منفسخ می شود.
همچنین اگر موکل مال منقول یا غیرمنقول خود را به وکیل در قالب عقد بیع فروخته باشد و آنگاه موکل به وکیل وکالت بلاعزل فروش داده باشد؛ در این صورت هم موکل حق انجام مورد وکالت را ندارد زیرا مالکیت از ید موکل خارج گردیده و انجام مورد وکالت توسط موکل به عنوان جرم و فروش مال غیر محسوب می شود.